یکی از مهمترین تدابیر ارتش در سال ۹۴، گسترش مراودات خارجی با کشورهای مهمی چون روسیه، هند و چین بود که دستاوردهای مهمی نیز به دنبال داشت. یگانهای وابسته به حافظان مرزهای ایران نیز برای تمرین شکست دادن دشمنان نیز طرحهای مهمی را به اجرا گذاشتند.
عد از پایان ۸ سال جنگ تحمیلی و ادامه تحریم ها، پروژه های فراوانی برای ارتقاء جنگنده های نهاجا به انجام رسید که آخرین آن در هفته دفاع مقدس امسال معرفی شد. در جریان نمایشگاه نیروی هوایی که طی روزهای اخیر در منطقه مهرآباد برگزار می شود، غرفه جهاد خودکفایی نهاجا توضیحاتی مبنی بر طرح ارتقاء رادار APQ-120 جنگنده فانتوم نصب کرده است.
سوخو ۲۲ های ایران به آسمان بازگشتند
هواپیمای های سری سوخوی ۲۲ از جمله میهمان ناخوانده بودند که به ایران پناهنده شدند و در کنار تعدادی از جنگنده های دیگر مثل سوخوی ۲۴، میگ ۲۹ و میراژ اف ۱ توسط متخصصان دفاعی کشورمان مورد بررسی و اوررهال قرار گرفتند. البته برخی جنگنده هایی که اینگونه به کشورمان آمدند مثل سوخوی ۲۴ و میراژ اف ۱ در اویل دهه ۱۳۷۰ شمسی عملیاتی شده و به خدمت وارد شدند اما سوخوهای ۲۲ برای سالها، فرصتی جهت حضور در آسمان نیافتند.
در سال ۹۴، شرایطی فراهم شد تا سوخوهای ۲۲ ایرانی با طی کردن مراحل حساس پروازی خود بتوانند پس از سالها خاموشی دوباره وضعیت عملیاتی خود را از لحاظ پروازی بدست آورند و پس از آن به سمت انجام تست های تسلیحاتی و ورود به یگان های عملیاتی خواهند رفت.
«میگ-۲۹» یا فالکروم (به معنای نقطه اتکا) با هدف ایجاد یک رهگیر نقطه ای برای دفاع هوایی از مناطق مهم سیاسی و صنعتی با استفاده از آخرین یافته های مراکز پژوهشی و تجربیات میگ های قبلی در شوروی سابق طراحی و ساخته شد و در اکتبر ۱۹۷۷ برای اولین بار پرواز کرد. با توجه به مأموریت تعریف شده، این جنگنده برد و مداومت پروازی زیادی نداشت ولی کارایی آن در نبردهای نزدیک با توجه به مانورپذیری بسیار بالا، سامانه هدفگیری روی کلاه پرواز، موشک کوتاه برد آر-۶۰ با قابلیت درگیری با هدف از تمام زوایا و کمی بعد موشک بسیار چابک و پیشرفته آر-۷۳، فوق العاده بود.
جبعه سیاه هواپیما یکی از مهمترین بخش های مربوط آن به شمار می آید که خصوصا در زمان بروز سوانح می توان با استناد به اطلاعات موجود در آن به دلیل بروز سانحه پی برد. جعبه سیاه از دو بخش اصلی تشکیل شده است که یک بخش آن مربوط به ضبط کردن مکالمات بین خلبان هواپیما با سایر هواپیماهای یا ایستگاه های زمینی و یا دریایی است و بخش دیگر آن مربوط به ضبط کننده اطلاعات پروازی مثل ارتفاع پروازی، سرعت و مسافت طی شده می باشد. این سامانه در نهاجا به عنوان “اکران” هم شناخته می شود.
با این اوصاف، حالا جنگنده های میگ ۲۹ ارتش نیاز به اینکه حتما قبل از رسیدن به ۵ ساعت پرواز، در فرودگاه تعویض این قطعه انجام دهند، ندارند و علاوه بر اینکه با سوخت گیری هوایی، توانایی پرواز بیش از ۵ ساعت را دارند، در صورت فرود پس از ۳ یا ۴ ساعت پرواز نیز می توانند بدون تعویض این قطعه مهم، بلافاصله عملیاتی شده و پرواز کنند.
تجهیز سرپنجه ها به موشک ها و تفنگ های جدید
ایران با «باهر» صاحب نیرومندترین تک تیرانداز جهان شد
سلاح های تک تیرانداز کالیبر سنگین از دهه ۱۹۸۰ میلادی وارد خدمت شده و عمدتا از کالیبر ۱۲٫۷ میلی متر استفاده می کنند که برای نابودی نیروهای پیاده، زره پوش ها و استحکامات دشمن در فواصلی مثل ۱۰۰۰ الی ۱۵۰۰ متر طراحی شده اند.
در سالهای اخیر برخی مدل های دیگر از این گونه سلاح های سنگین تر با کالیبرهای ۱۴٫۵ و حتی ۲۰ میلی متر نیز طراحی و ساخت شده است. این نمونه ها عمدتا برای نابودی اهداف بسیار مستحکم مثل زره پوشهای مجهز به بدنه های تقویت شده و یا سنگرهای بتونی آن هم در فواصل بیش از ۲ کیلومتر به کار می روند.
به حق معروف ترین سلاح ضدتانک در دنیا همان راکت انداز ساده آر-پی-جی-۷ است که مانند کلاشنیکف محصول روسیه (شوروی سابق) بوده و در بسیاری از نیروهای نظامی و شبه نظامی کشورهای غربی و شرقی به خدمت گرفته شده است. کشور سازنده در ادامه به توسعه این سری از سلاح ها پرداخته و در نتیجه نمونه های موفقی چون آر-پی-جی-۲۹ ساخته شده است.
آر-پی-جی-۲۹ در رده سلاح های نیمه سنگین دوش پرتاب است که برای مقاصد ضد زره در برد کوتاه توسعه یافته است. این سلاح در سال ۱۹۸۹ وارد خدمت شده و امروزه حداقل در ۷ کشور دنیا به طور رسمی استفاده شده و اخباری نیز مبنی بر استفاده برخی گروه های چریکی مطرح از این سلاح در دست است.
«کورنت ایرانی» هم به یگانهای ارتش پیوست
در خلال هفته دفاع مقدس سال ۹۴، چندین جنگ افزار جدید از جمله موشک ضد زره “دهلاویه” به طور رسمی به یگان های نزاجا تحویل داده شد. با توجه به اهمیت و ویژگی های خاصی که این موشک ضد زره دارد، می توان این اقدام را یک تحول مهم و قابل توجه در توان رزمی یگانهای عملیاتی نیروی زمینی ارتش دانست.
دهلاویه برد موثری بین ۱۰۰ الی ۵۵۰۰ متر دارد. این برد، این موشک را از برد عملیاتی تمام توپ های نصب شده بر روی تانک های عملیاتی حال حاضر در جهان خارج می کند. در بحث هدایت نیز این موشک از سیستم هدایتی لیزری نیمه خودکار، فرمان به خط و موج سواری لیزری دید بهره می برد. در این روش کاربر مورد نظر پرتویی از لیزر را به سمت هدف تابانده و تا لحظه برخورد باید تابش لیزر را بر روی هدف حفظ کند.
در طول سال ۹۴، نیروی دریایی ارتش اقدامات متنوعی را برای ارتقا توان رزمی خود انجام داد که مهمترین آنها، در مواجهه با دشمن همیشگی انقلاب، یعنی آمریکا بود.
رزمایش بزرگ ولایت ۹۴ که طی روزهای منتهی به بهمن ماه در منطقه شرق تنگه هرمز، دریای عمان تا مدار ۱۰ درجه اقیانوس هند توسط نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی به اجرا گذاشته شد، تاکتیک ها و طرح های عملیاتی مختلفی را به اجرا گذاشت که برخی از آنها با بازتاب های فراوان داخلی و بین المللی همراه بود.
در یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته که تصاویر آن نیز موجب غرور و خوشحالی مردم کشورمان شد، یک فروند زیردریایی کلاس غدیر نداجا با استقرار در نزدیکی ناوهواپیمابر آمریکایی، اقدام به جمع آوری اطلاعات و فیلمبرداری از این ناو کرده است که این اقدام، به علت آنکه در فاصله بسیار نزدیک و بدون جلب توجه ناو آمریکایی صورت گرفته، از نظر عملیاتی و عملیات روانی اهمیت ویژه ای داشت.
حالا «فلفل» ایرانی با «والفجر» حریف جالوتهای دریایی آمریکا میشود
مهرماه سال ۹۴، وزیر دفاع کشورمان از نسل جدیدی از اژدرهای ایرانی به نام “والفجر” رونمایی کرد و به همراه آن نیز فیلم کوتاهی از پرتاب اژدر والفجر از یک فروند زیردریایی کلاس غدیر منتشر شد. اطلاعات رسمی درباره مشخصات این اژدر توسط مسئولین اعلام نشده است اما با توجه به پرتاب این اژدر از زیردریایی مورد نظر و دقت به تصاویر این اژدر می توان آن را از گونه با قطر ۵۳۳ میلی متر معرفی کرد.
اژدرهای با این کالیبر امروزه به شکل استاندارد در بسیاری از نیروهای دریایی جهان مورد استفاده قرار می گیرند. اما در جریان این آزمایش نکته بسیار جالبی مشخص شد. هدف اژدر ایرانی در این آزمایش عملیاتی، یک شناور بزرگ بود که به نظر یک کشتی باربری یا یک نفت کش است. ظاهر این کشتی نشان می دهد که وزن آن حداقل ۱۰ هزار تن بوده و زمانی که این وزن را با شناورهای نظامی مقایسه کنیم به این نکته خواهیم رسید که عمده شناورهای رزمی مثل ناوشکن ها و یا ناوهای محافظ وزنی به مراتب کمتر از این شناور هدف دارند.
یکی از نیازهای نیروی دریایی به عنوان یک نیروی تجهیزات محور، در اختیار داشتن ناو آموزشی-رزمی است که برای تکمیل آموزشهای افسران مختلف خدمت کننده در شناورهای دریایی مورد نیاز است. تاکنون برای مأموریتهای آموزشی از برخی ناوهای پشتیبانی نیروی دریایی استفاده میشده که با توجه به عدم طراحی آنها برای نقش آموزش، نیاز به ناوی با توانمندی مذکور به وجود می آید.
بالاخره در سال ۹۴ امیر دریادار حبیبالله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از طراحی پروژه مهمی به نام “لقمان” خبر داد که با هدف ساخت ناو منحصر به فرد آموزشی رزمی منطقه در حال انجام است و گفت: «خلیج فارس» یک ناو آموزشی است که برای ما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چراکه بخش اعظمی از آموزشها علاوه بر جنبه تئوریک، جنبه عملی دارد و دانشجو حتما باید برای دریانوردی، چندین روز به آبهای آزاد برود و در صحنه عمل، آموزش ببیند.”
امیرآباد؛ جدیدترین پایگاه دریایی ارتش در خزر
همچنین امیر رضاییحداد فرمانده ناوگان شمال نیروی دریایی در آستانه روز نیروی دریایی اعلام کرد که “ما در شمال فقط یک منطقه داریم که آن هم منطقه چهارم نیروی دریایی است و شامل پایگاههای مختلفی ازجمله در آستارا، انزلی، نوشهر و امیرآباد میشود و به تازگی یک پایگاه دریایی را در امیرآباد فعال و شناورهایمان را در آنجا مستقر کردهایم که به انجام مأموریتهای خود میپردازند.”
دیپلماسی دریایی با قدرت های بزرگ جهان محقق شد
دو شناور رادارگریز روسیه مهمان نیروی دریایی ایران شدند
سومین سفر ناوگروه های نیروی دریایی روسیه به کشورمان، مردادماه سال ۹۴ انجام شد و پیش از این نیز در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۹۳ ، ناوگروههای این کشور با هدف ارتقاء روابط دوستانه به ایران سفر کرده بودند. دو فروند ناو روسی که وارد بندر انزلی شدند از ناوچه های کلاس Buyan بودندکه از جمله شناورهای جدید ساخت روسیه محسوب می شوند. در حال حاضر ۶ فروند از این ناوها در نیروی دریایی روسیه عملیاتی شده اند که ۳ فروند اولی آنها از گونه ۲۱۶۳۰ و ۳ فروند دیگر از گونه ۲۱۶۳۱ به حساب می آیند.
شهریورماه سال ۹۴، دو فروند ناو محافظ از کلاس Brahmaputra متعلق به نیروی دریایی هند به نام های Beas و Betwa وارد بندرعباس شده و در منطقه یکم دریایی نیروی دریایی ارتش جمهوری ایران پهلو گرفتند و برای چند روز میهمان کشور ما بودند. این دو شناور هندی که به مدت ۴ روز در ایران خواهند بود، با یگانهای نیروی دریایی ایران به تمرین مشترک هم پرداختند.
رادارهای ایرانی با فناوری «Solid-State» به جنگ جنگال دشمن میروند
اما یکی از بخش های بسیار مهم ارتش که در سالهای اخیر شاهد دستاوردهای خوبی در آن بوده ایم، مربوط به حوزه راداری بوده است. در فضای نبردهای فعلی، رادارها در نقش چشم و گوش یک واحد نظامی عمل می کنند و به طور ساده، شناسایی اهداف سطحی و هوایی و در صورت لزوم قفل کردن بر روی آنها به منظور اجرای آتش از جمله وظایف سامانه های راداری است.
در جریان رونمایی از دستاوردهای نیروی دریایی ارتش در اوایل آذرماه سال ۹۴، خبر از رونمایی از راداری باند اس با حالت Solid-State داده شد. این عبارت، در فارسی ترجمه “حالت جامد” تعریف شده است. تعریف ساده آن عبارت است از اینکه: “در الکترونیک، حالت جامد به مدار یا وسیلهای گفته میشود که کاملا از اجزای جامد ساختهشده و حرکت الکترونها یا دیگر حاملان بار در بستر مواد جامد انجام میگیرد.”
طی ماههای اخیر و پس از نمایش غرورآفرین ۲ شهر موشکی سپاه پاسداران، موضوع استفاده موفق نیروهای مسلح کشورمان از زیر زمین، به یکی از مباحث مهم در میان متخصصان نظامی و اندیشکده های جهان تبدیل شده است چراکه با این اقدام، سپاه پاسداران رسما چهارمین قدرت موشکهای زیرزمینی جهان شده است.
اما با توجه به سیاست های دقیق و منظم نیروهای مسلح کشورمان برای ارتقاء توان دفاعی و رزمی خود، می شد این گمانه را مطرح کرد که قطعا این شهرها و مناطق زیرزمینی موشکی، نه به تعداد معدود و نه منحصر در یگانهای موشکی سپاه است که با سخنان جدید امیر پوردستان، این گمانه مسجل شد.
دی ماه سال ۹۴ بود که این فرمانده اعلام کرد: نیروی زمینی ارتش با استفاده از ظرفیتهای پیشرفته مهندسی خود، شهرهای موشکی را همچون همان شهرهایی که تصاویرشان در تلویزیون پخش شد، در جای جای کشور به عنوان مواضع دفاعی خود ایجاد کرده است و تجهیزات دفاعی خود را در آنها نگاه می دارد.
دروازه آشیانههای اژدهای شرق روی فرماندهان ارتش ایران گشوده شد
آبان ماه امسال تحول مهمی در مراودات نظامی میان ارتش کشورمان با کشورهای دیگر رخ داد و امیر خلبان حسن شاهصفی، فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سفری به کشور چین، ضمن دیدار با فرماندهان نظامی این کشور از صنایع هواپیماسازی چین و همچنین یکی از یگان های نیروی هوایی ارتش این کشور بازدید کرد.